ตลาดเห็ด
หัวใจของทุกธุรกิจ คือ ทำสินค้าและบริการออกมาต้องขายได้ และที่สำคัญต้องมีกำไรด้วย
ธุรกิจฟาร์มเห็ด ก็หนีไม่พ้นความจริงข้อนี้
คนที่สนใจจะก้าวเข้าสู่ธุรกิจเพาะเห็ด จึงมักตั้งคำถามว่าเพาะเห็ดขึ้นมาแล้วจะไปขายใคร ขายที่ไหน
คำตอบเรื่องนี้ผูกติดกับคำว่า Business Model ของแต่ละคน
การเพาะเห็ดไม่จำเป็นต้องจบด้วยการขายดอกเห็ดสดอย่างเดียวเสมอไป
Business Model เป็นเรื่องสำคัญที่สุดของทุกธุรกิจ จึงอยากจะเชิญให้ผู้ที่สนใจธุรกิจฟาร์มเห็ดเข้าไปอ่านบทความนี้ ( Business Model เห็ด)
ลองอ่านและทำความเข้าใจดูครับ ผมเชื่อแน่ว่าทุกท่านน่าจะได้กรอบความคิดดีๆในการทำฟาร์มเห็ด
สำหรับตอนนี้ จะขอพูดถึงเฉพาะช่องทางตลาดและการจัดจำหน่าย "ดอกเห็ดสด" เพียงอย่างเดียวก่อน
ธุรกิจฟาร์มเห็ด ก็หนีไม่พ้นความจริงข้อนี้
คนที่สนใจจะก้าวเข้าสู่ธุรกิจเพาะเห็ด จึงมักตั้งคำถามว่าเพาะเห็ดขึ้นมาแล้วจะไปขายใคร ขายที่ไหน
คำตอบเรื่องนี้ผูกติดกับคำว่า Business Model ของแต่ละคน
การเพาะเห็ดไม่จำเป็นต้องจบด้วยการขายดอกเห็ดสดอย่างเดียวเสมอไป
Business Model เป็นเรื่องสำคัญที่สุดของทุกธุรกิจ จึงอยากจะเชิญให้ผู้ที่สนใจธุรกิจฟาร์มเห็ดเข้าไปอ่านบทความนี้ ( Business Model เห็ด)
ลองอ่านและทำความเข้าใจดูครับ ผมเชื่อแน่ว่าทุกท่านน่าจะได้กรอบความคิดดีๆในการทำฟาร์มเห็ด
สำหรับตอนนี้ จะขอพูดถึงเฉพาะช่องทางตลาดและการจัดจำหน่าย "ดอกเห็ดสด" เพียงอย่างเดียวก่อน
จากข้อมูลที่เก็บรวบรวมจากฟาร์มเห็ดหลายๆแห่ง ช่องทางการจัดจำหน่ายแบ่งออกได้เป็น 3 ช่องหลักๆ คือ
ขอแบ่งซอยย่อยลงไปอีก 4 กลุ่ม
1.1 ตลาดค้าส่งขนาดใหญ่ เช่น ตลาดไท ตลาดสี่มุมเมือง
ข้อดี
1.1 ตลาดค้าส่งขนาดใหญ่ เช่น ตลาดไท ตลาดสี่มุมเมือง
ข้อดี
เล่น volume ได้ ปริมาณการสั่งซื้อเยอะ เหมาะสำหรับฟาร์มเห็ดขนาดใหญ่
ข้อเสีย
ข้อเสีย
คือ ราคาจะต่ำหน่อย ซึ่งเป็นไปตามกฏ demand และ supply และมีค่า logistics ค่อนข้างสูงหากฟาร์มตั้งอยู่ห่างจากตลาดเป็นระยะทางไกลๆ และที่สำคัญต้องดูแลให้มี supply ที่สม่ำเสมอ
1.2 ตลาดท้องถิ่น เช่น ตลาดสดใกล้บ้าน ร้านอาหาร
ข้อดี
ระยะทางใกล้ ค่า logistic ไม่สูงมากนัก การแข่งขันด้านราคาก็ไม่รุนแรงมากนัก
margin หนากว่าแบบแรกพอสมควร ที่สำคัญจะได้เปรียบเรื่องความสดของเห็ด เห็ดจะอร่อยและกรอบกว่า เป็นที่ติดอกติดใจของผู้บริโภค
ข้อเสีย
ปริมาณซื้อ (Purchase Volume) ต่อรายต่ำ กว่าตลาดค้าส่งขนาดใหญ่
อยากให้ทำความเข้าใจเรื่อง Purchase Volume สักนิดครับ เนื่องจากผู้ซื้อระดับตลาดท้องถิ่นเป็นผู้ซื้อขนาดเล็ก ปริมาณที่ซื้อต่อรายจึงไม่สูงเท่าแบบตลาดค้าส่ง แต่เนื่องจากรายย่อยมีจำนวนเยอะ ยอดขายรวม ดีไม่ดีน่าตืนตาตื่นใจกว่าตลาดค้าส่งเสียอีก
คุณปู่ จาก Mushroom Plus แบ่งปันให้ฟังเมื่อตอนที่ให้เกรียติมาเป็น Special Guest ในการอบรมเพาะเห็ดรุ่นวันที่ 14-15 ม.ค 2555 คุณปู่บอกว่าตัวเขาเองเน้นการขายตลาดท้องถิ่นเป็นหลัก และย้ำว่าความต้องการ (Market Demand) ของตลาดท้องถิ่นมีสูงมาก Supply ยังมีไม่เพียงพอ เพราะ trend เรื่องสุขภาพมาแรง
หรือคุณโย นครไทย อดีตนักร้องลูกทุ่ง ที่เข้าอบรมกับทาง ifarm ก็เน้นขายเฉพาะในหมู่บ้านอย่างเดียว เน้นจุดขายเรื่องสุขภาพเป็นหลัก ได้รายได้ใช้ได้ทีเดียว เพราะสามารถตั้งราคาได้สูงกว่าตลาดสดทั่วไป
1.3 พ่อค้าคนกลาง
ข้อดี
ไม่ต้องทำการตลาดเอง ไม่ต้องวุ่นวายเรื่อง logistics เพราะพ่อค้า / แม่ค้าคนกลางมักจะวิ่งเข้ามารับเองถึงฟาร์ม รวบรวมจากหลายๆฟาร์ม เพื่อนำไปส่งตลาดใหญ่อีกที
1.2 ตลาดท้องถิ่น เช่น ตลาดสดใกล้บ้าน ร้านอาหาร
ข้อดี
ระยะทางใกล้ ค่า logistic ไม่สูงมากนัก การแข่งขันด้านราคาก็ไม่รุนแรงมากนัก
margin หนากว่าแบบแรกพอสมควร ที่สำคัญจะได้เปรียบเรื่องความสดของเห็ด เห็ดจะอร่อยและกรอบกว่า เป็นที่ติดอกติดใจของผู้บริโภค
ข้อเสีย
ปริมาณซื้อ (Purchase Volume) ต่อรายต่ำ กว่าตลาดค้าส่งขนาดใหญ่
อยากให้ทำความเข้าใจเรื่อง Purchase Volume สักนิดครับ เนื่องจากผู้ซื้อระดับตลาดท้องถิ่นเป็นผู้ซื้อขนาดเล็ก ปริมาณที่ซื้อต่อรายจึงไม่สูงเท่าแบบตลาดค้าส่ง แต่เนื่องจากรายย่อยมีจำนวนเยอะ ยอดขายรวม ดีไม่ดีน่าตืนตาตื่นใจกว่าตลาดค้าส่งเสียอีก
คุณปู่ จาก Mushroom Plus แบ่งปันให้ฟังเมื่อตอนที่ให้เกรียติมาเป็น Special Guest ในการอบรมเพาะเห็ดรุ่นวันที่ 14-15 ม.ค 2555 คุณปู่บอกว่าตัวเขาเองเน้นการขายตลาดท้องถิ่นเป็นหลัก และย้ำว่าความต้องการ (Market Demand) ของตลาดท้องถิ่นมีสูงมาก Supply ยังมีไม่เพียงพอ เพราะ trend เรื่องสุขภาพมาแรง
หรือคุณโย นครไทย อดีตนักร้องลูกทุ่ง ที่เข้าอบรมกับทาง ifarm ก็เน้นขายเฉพาะในหมู่บ้านอย่างเดียว เน้นจุดขายเรื่องสุขภาพเป็นหลัก ได้รายได้ใช้ได้ทีเดียว เพราะสามารถตั้งราคาได้สูงกว่าตลาดสดทั่วไป
1.3 พ่อค้าคนกลาง
ข้อดี
ไม่ต้องทำการตลาดเอง ไม่ต้องวุ่นวายเรื่อง logistics เพราะพ่อค้า / แม่ค้าคนกลางมักจะวิ่งเข้ามารับเองถึงฟาร์ม รวบรวมจากหลายๆฟาร์ม เพื่อนำไปส่งตลาดใหญ่อีกที
ข้อเสีย
Margin จะลดลงเล็กน้อย และการพึ่งแต่พ่อคนกลางอย่างเดียวก็ถือเป็นจุดเสี่ยงอย่างหนึ่งเหมือนธุรกิจอื่นๆ ทั่วไป
1.4 ตลาด Modern Trade
ตลาดนี้ถือเป็นตลาดในฝันของคนที่เริ่มจะเพาะเห็ดหลายคน คือ อยากได้เห็นสินค้าของตัวเองขายในห้างดังๆ ไม่ว่าจะเป็นเทสโก้ บิ๊กซี
Margin จะลดลงเล็กน้อย และการพึ่งแต่พ่อคนกลางอย่างเดียวก็ถือเป็นจุดเสี่ยงอย่างหนึ่งเหมือนธุรกิจอื่นๆ ทั่วไป
1.4 ตลาด Modern Trade
ตลาดนี้ถือเป็นตลาดในฝันของคนที่เริ่มจะเพาะเห็ดหลายคน คือ อยากได้เห็นสินค้าของตัวเองขายในห้างดังๆ ไม่ว่าจะเป็นเทสโก้ บิ๊กซี
เป็น reference ทีดี เป็นฐานในการสร้างแบรนด์ที่ดี เพราะเปรียบเสมือนได้รับการ endorse เรื่องคุณภาพจากลูกค้ารายใหญ่
ข้อเสีย
เรื่องค่อนข้างยุ่งหลายอย่าง ทั้งเรื่องการทำ Retail Packing การกำหนดขนาดดอกเห็ด การจัดส่ง การชำระเงิน ที่สำคัญปริมาณการสั่งซื้อไม่ได้ใหญ่ไปตามชื่อเสียง
ด้วยเหตุนี้ จึงไม่อยากให้ผู้เพาะเห็ดไป focus ตลาด Modern Trade มากเกินไป
2. ตลาดสถาบัน (Institutional Market Channel)
ช่องทางนี้หลายคนมองข้าม แต่ถือเป็น Promising Market ทีเดียว เช่น ร้านอาหารสุขภาพ ร้านอาหารติดแบรนด์ต่างๆ เช่น MK โรงพยาบาล โรงเจ บริษัทแปรรูปอาหาร หน่วยงานราชการ เป็นต้น
คุณอัญชลี จากภูเก็ต สมาชิกของ ifarm ขายดอกเห็ดส่งโรงเจในภูเก็ตเป็นหลัก ก็ยังส่งดอกเห็ดให้ไม่พอ
สมาชิกท่านหนึ่ง จากสงขลา ส่งผักชนิดต่างๆ รวมทั้งเห็ด โดยเฉพาะเห็ดฟางให้กับทาง MK ก่อนหน้านี้ ก็ซื้อจากที่อื่นไปส่ง ตอนหลังต้องตัดใจมาเรียนเพาะเห็ดฟางด้วยตัวเอง เพื่อจะได้คุมเรื่อง supply ได้
และสมาชิกอีกท่าน ก็เจาะตลาดเข้าไปที่กลุ่มโรงพยาบาล นำเสนอเรื่องสุขภาพ ก็ได้รับผลตอบรับที่ดีใช้ได้
ข้อดี
การแข่งขันไม่สูงมากนัก ได้ราคาค่อนข้างดี
ข้อเสีย
บางแห่งมีการกำหนด spec และคุณภาพดอกเห็ดพอสมควร ปริมาณการสั่งซื้อแต่ละครั้งปานกลาง
ช่องทางนี้ Margin หนาใช้ได้ แต่ต้องใส่ใจเรื่อง "คุณภาพ" สารเคมีห้ามใช้เด็ดขาด
3. ตลาดค้าปลีก | แสดงสินค้า
ข้อดี
ถ้าดูเฉพาะ Profit Ratio อย่างเดียว ช่องทางนี้กินขาด ผู้บริโภคก็ติดใจ เพราะเห็ดจะอร่อยมาก ได้ทั้งความสดและกรอบ เพราะส่วนใหญ่ผู้บริโภคจะมาซื้อเองถึงฟาร์ม
ข้อเสีย
ข้อเสีย
ปริมาณการสั่งซื้อต่อรายไม่สูงมาก แต่อย่างที่บอกก่อนหน้านี้ รายได้รวมไม่ขี้เหร่เลยครับ
คุณอัพ จาก Up Farm (เคยเรียนเพาะเห็ดกับ ม. เกษตรผ่าน ifarm) ก็ focus ตลาดนี้เป็นหลัก
Up Farm จะตกแต่งฟาร์มสวยงาม สร้างฟาร์มเห็ดให้เหมือนเป็นสถานที่ท่องเที่ยวไปด้วย นอกจากนี้ก็มีสินค้าอื่นๆ ขายคู่ไปกับเห็ดด้วย
หรือบางฟาร์มก็กระตุ้นยอดขายด้วยการออกงานแสดงสินค้าตามสถานที่ต่างๆ ทั้ง otop หน่วยงานราชการ งานประเภท Green Fair ต่างๆ
คุณอัพ จาก Up Farm (เคยเรียนเพาะเห็ดกับ ม. เกษตรผ่าน ifarm) ก็ focus ตลาดนี้เป็นหลัก
Up Farm จะตกแต่งฟาร์มสวยงาม สร้างฟาร์มเห็ดให้เหมือนเป็นสถานที่ท่องเที่ยวไปด้วย นอกจากนี้ก็มีสินค้าอื่นๆ ขายคู่ไปกับเห็ดด้วย
หรือบางฟาร์มก็กระตุ้นยอดขายด้วยการออกงานแสดงสินค้าตามสถานที่ต่างๆ ทั้ง otop หน่วยงานราชการ งานประเภท Green Fair ต่างๆ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น